1 listopada to moment, w którym warto się zatrzymać i pomyśleć o tych, którzy byli przed nami – o projektantach, artystkach, modelach i twórczyniach wizji. Nie o trendach, ale o ludziach, bez których moda nie miałaby sensu. W tym roku pożegnaliśmy wiele wyjątkowych osób – w Polsce i na świecie. Ich odejścia szczególnie wybrzmiały w świecie stylu, designu i kultury wizualnej. Każde inne, każde znaczące – wszystkie razem tworzą portret branży, która dojrzewa, pamięta i potrafi się zatrzymać. Dziś, w dniu Wszystkich Świętych, wspominamy tych, bez których moda nie byłaby taka sama.
Polecane wideopodcasty:
Rosita Missoni (2 stycznia 2025)
Rosita Missoni – projektantka i współzałożycielka domu mody Missoni – odeszła w wieku 93 lat w swoim domu w północnych Włoszech. Razem z Ottaviem Missonim stworzyła markę, która uczyniła dzianinę symbolem włoskiego stylu życia – pełnego koloru, swobody i rodzinnego ciepła. Rosita do końca pozostała wierna idei mody jako formy radości, a nie presji.

Phyllis Dalton (9 stycznia 2025)
Brytyjska kostiumografka, laureatka dwóch Oscarów, odeszła w wieku 99 lat. Chociaż działała w filmie, jej wpływ na modę był nie do przecenienia – to Phyllis Dalton nadała kostiumowi status opowieści. Tworząc stroje do „Doktora Żywago” czy „Henryka V”, definiowała wizualną wrażliwość całych dekad.

David Sassoon (9 kwietnia 2025)
Projektant mody i współzałożyciel londyńskiego domu Bellville Sassoon, znanego z projektów dla księżnej Diany i wielu innych kobiet brytyjskiej arystokracji. Prace Davida Sassoona łączyły klasyczną elegancję z subtelną teatralnością – był jednym z ostatnich przedstawicieli brytyjskiego haute couture, które mówiło szeptem, a nie krzykiem.

Lucy Markovic (10 kwietnia 2025)
Australijska modelka, znana z programu „Australia’s Next Top Model”, zmarła w wieku 27 lat z powodu wrodzonej malformacji naczyniowej mózgu (AVM). Lucy Markovic była obiecującą twarzą młodego pokolenia – łączyła klasyczną urodę z naturalnością, rzadką w erze przesytu wizerunków. Jej kariera dopiero nabierała tempa, a w australijskim środowisku mody pozostawiła po sobie silne poczucie niedokończonej historii.

Wiesław Kostera (10 kwietnia 2025)
Wiesław Kostera, polski przedsiębiorca i współzałożyciel marki Big Star, zmarł w wieku 71 lat. Wspólnie z Jerzym Szymańskim budował jedną z pierwszych polskich marek odzieżowych, które przetrwały transformację ustrojową i odniosły sukces również poza krajem. Jego odejście to symbol końca generacji ludzi, którzy tworzyli polski przemysł mody od podstaw – z pasji, nie z trendu.
Małgorzata Czudak (28 maja 2025)
Projektantka, współtwórczyni MMC Studio, profesorka łódzkiej ASP. Małgorzata Czudak wychowała dziesiątki młodych projektantów, ucząc ich, że moda to nie tylko estetyka, ale odpowiedzialność. Jej energia, poczucie humoru i nieustanne poszukiwanie nowych form uczyniły z niej jedną z najważniejszych postaci polskiej sceny mody.
Tadeusz Rolke (14 lipca 2025)
Tadeusz Rolke był fotografem i ikoną polskiego reportażu i portretu. Jego zdjęcia dokumentowały przemiany społeczne i estetyczne Polski – od lat 50. po współczesność. Dla mody był nie tylko obserwatorem, ale uczestnikiem; jego prace przypominały, że styl zaczyna się od spojrzenia.

Danielle Slavik (16 lipca 2025)
Francuska modelka, muza Cristóbala Balenciagi. Odeszła w wieku 81 lat. Była uosobieniem elegancji jego epoki – dyskretnej, perfekcyjnej, pełnej szacunku dla formy. Danielle Slavik należała do czasów, gdy modelka była współautorką stylu, nie tylko jego twarzą.
Giorgio Armani (4 września 2025)
Giorgio Armani, jeden z największych wizjonerów włoskiej mody, zmarł w Mediolanie w wieku 91 lat. Jego nazwisko stało się synonimem elegancji pozbawionej przesady, prostoty, która dawała siłę. Armani zbudował imperium – ale też filozofię: że luksus to spokój, nie krzyk. Jego śmierć zamknęła rozdział klasycznego modernizmu w modzie.

Michał Łojewski (7 września 2025)
Polski projektant graficzny, założyciel White Cat Studio, współtwórca wielu identyfikacji wizualnych marek modowych i kulturalnych zmarł w wieku 51 lat. Michał Łojewski rozumiał modę w języku obrazu – jego prace nadawały ton polskiemu minimalizmowi wizualnemu, łącząc precyzję z emocją.

Cesare Paciotti (12 października 2025)
Cesare Paciotti, włoski projektant obuwia, założyciel marki sygnowanej własnym nazwiskiem, zmarł w rodzinnej Civitanova Marche. Jego charakterystyczne projekty, ozdobione metalowym sztyletem w podeszwie, łączyły śmiałość z perfekcyjnym rzemiosłem. Paciotti potrafił nadać klasycznym formom nową energię – sensualną, ale nigdy przesadzoną. Dla wielu był symbolem epoki, w której włoska moda odważyła się mówić mocniej, lecz wciąż z elegancją.
Melanie Ward (22 października 2025)
Brytyjska stylistka i redaktorka mody, jedna z najbardziej wpływowych postaci lat 90. Współpracowała z Helmutem Langiem i była kluczową redaktorką „Harper’s Bazaar”. Jej sposób myślenia o sylwetce i świetle zdefiniował wizualną stronę minimalizmu – estetykę, która do dziś pozostaje aktualna.

Pamięć, która nadaje kształt przyszłości
Może się wydawać, że moda ma krótką pamięć – żyje sezonem, trendem, nagłówkiem z ostatniego pokazu. Ale każde odejście przypomina, że to tylko pozory – bo fundament tej branży tworzą ludzie, nie kolekcje. Ich praca, estetyka i sposób myślenia zostają w decyzjach projektantów, w zdjęciach, w materiałach, które wracają po latach w nowych kontekstach.
Wspominając tych, którzy odeszli w 2025 roku, uczymy się patrzeć na modę z większym spokojem. Nie jak na wyścig, ale jak na rozmowę – długą, wymagającą, pełną ciągłości. Bo prawdziwa elegancja, podobnie jak pamięć, nie starzeje się nigdy.
Zdjęcie główne: Forum
