Spośród 3,4 miliarda ludzi na świecie około 430 milionów pracuje w branży mody, odzieży i tekstyliów. W Polsce liczbę zatrudnionych w tym sektorze szacuje się na około 300 tysięcy osób.
Przeczytaj również: Crowdfunding w startupie modowym – czy się opłaca?
Branża odzieżowa na świecie 2024
Moda to jedna z najważniejszych branż na świecie, napędzająca znaczną część światowej gospodarki. Gdyby zestawić sektor modowy z PKB poszczególnych krajów, światowy przemysł modowy stanowiłby siódmą co do wielkości gospodarkę na świecie – wskazali analitycy McKinsey w swoim raporcie State of Fashion 2017.
Szacuje się, że w branży modowej i tekstylnej pracuje obecnie około 430 milionów osób. Oznacza to, że nieco ponad 12 proc ludzi pracujących przyczynia się do światowej produkcji odzieży. Zdecydowana większość osób pracujących w sektorze mody i tekstyliów mieszka w Azji.
Dokładna liczba osób pracujących w branży modowej jest trudna do oszacowania, ponieważ obejmuje ona szeroki wachlarz zawodów i sektorów. Dotyczy to pracowników zaangażowanych we wszystkie aspekty łańcucha dostaw mody, od produkcji i wytwarzania tekstyliów po projektowanie, dystrybucję i sprzedaż detaliczną.
Oto szacunkowe zestawienie liczby osób pracujących w branży modowej według sektorów:
Produkcja tekstyliów i odzieży: 280 milionów osób
Handel: 60 milionów osób
Projektowanie i marketing: 50 milionów osób
Największy udział zatrudnienia w branży modowej przypada na produkcję tekstyliów i odzieży. Wynika to z pracochłonności procesu produkcyjnego, który obejmuje tkanie, dzianie i krojenie tkanin. Istotnymi sektorami są także handel detaliczny oraz projektowanie i marketing, odpowiadające odpowiednio około 18 proc. i 11 proc. całkowitego zatrudnienia.
Przemysł modowy na świecie: gdzie największe zatrudnienie?
Przemysł modowy koncentruje się w kilku krajach, a największymi pracodawcami są Chiny, Indie i Bangladesz. Kraje te dysponują dużą bazą taniej siły roboczej, co czyni je atrakcyjnymi dla producentów odzieży. Stany Zjednoczone są największym rynkiem mody na świecie, ale mają stosunkowo niewiele miejsc pracy przy produkcji odzieży.
Oczekuje się, że w nadchodzących latach branża modowa będzie nadal rosła, napędzana rosnącymi dochodami do dyspozycji na rynkach wschodzących i rosnącym popytem na odzież po przystępnych cenach. Jednak branża stoi również przed szeregiem wyzwań, takich jak rosnące koszty pracy, kwestie ochrony środowiska i kwestie etyczne.
Kobiety stanowią prawie 80 proc. pracowników przemysłu odzieżowego na całym świecie i często spotykają się z nadużyciami w miejscu pracy, takimi jak wyzysk, złe traktowanie, niepłatne nadgodziny. Raport Global Labour Justice wykazał, że kobiety pracujące przy produkcji odzieży w czołowych firmach sektora fast fashion w Azji doświadczają skrajnego wykorzystywania. A jak można się domyślić, to zaledwie góra lodowa problemów, z jakimi mierzą się pracownicy branży mody na świecie.
Przeczytaj również: Najniższa krajowa, wyzysk i praca po godzinach. Z tym polskie szwaczki zmagają się od lat
Zatrudnienie w branży mody w Polsce w 2024
Zgodnie z danymi Polskiej Agencji Przedsiębiorstwa Pracy, w 2021 roku w polskiej branży mody zatrudnionych było około 300 tysięcy osób. 73 proc. z nich zatrudnionych było w małych, rodzinnych firmach. PWC wskazuje z kolei, że na szacunkowe 300 tys. około 150 tys. ma pracować w samym sektorze mody, zaś pozostali w ramach ekosystemu firm współpracujących z tą branżą. W Polsce, podobnie jak w innych krajach Europy i świata, zdecydowaną większość pracowników sektora mody stanowią kobiety.
Wśród kluczowych stanowisk branży mody i innowacyjnych tekstyliów w Polsce znajdują się: projektant mody, konstruktor odzieży, technolog odzieży, specjalista ds. innowacyjnych materiałów, badacz trendów, krojczy, szwacz, krawiec, menedżer ds. produkcji odzieży, specjalista ds. marketingu, specjalista ds. social mediów, specjalista ds. CSR, kupiec mody oraz specjalista ds. e-commerce. Osoby zatrudnione na tych stanowiskach realizują zadania zawodowe w ramach procesu kreacji (projektowanie), procesu produkcji, procesu zarządzania produktem i procesu zarządzania relacjami z klientem.
Przeczytaj również: Zwolnienia w branży mody 2024? Rynek pracy czeka okres niepewności
Kryzys na rynku pracy w sektorze odzieżowym
Zgodnie danymi PARP, w ciagu ostatniego roku pracowników sektora mody poszukiwała co czwarta firma. Najczęściej poszukiwanymi specjalistami byli pracownicy produkcyjni tacy jak krawiec,szwacz czy krojczy. Na te stanowiska jest też najtrudniej zrekrutować pracowników. Nowym stanowiskiem, które pojawi się w branży w najbliższej przyszłości, jest mikrobiolog. Wiąże się to z coraz większą potrzebą dostosowania jakości produkcji do obowiązujących standardów ekologicznych.
Ankiety i wywiady przeprowadzone z szeregiem polskich pracodawców jasno wskazują na duże utrudnienia w kwestii znalezienia pracownika. Wśród najczęstszych problemów na jakie napotykano, było między innymi małe zainteresowanie ofertą pracy, niespełnianie oczekiwań przez kandydatów. Pojawił się również fakt, że wielu kandydatom, którzy spełniali oczekiwania, nie odpowiadały warunki zatrudnienia. Jak wskazuje raport, pracodawcy przewidują, że w ciągu najbliższego roku ogólna liczba pracowników w ich firmach nie zmieni się.
Największym wyzwaniem, z jakim obecnie mierzą się i będą się mierzyć w perspektywie najbliższych trzech lat pracodawcy z branży mody i innowacyjnych tekstyliów, jest konieczność dostosowania produkcji do standardów ekologicznych ze względu na wymogi prawne oraz dynamicznie zmieniające się preferencje klientów.
Branża odzieżowa w Polsce doświadcza aktualnie pogłębiającego się deficytu pracowników, zwłaszcza produkcyjnych. Deficytowymi stanowiskami są: krojczy, szwacz czy krawiec oraz technolog odzieży i konstruktor odzieży. Brak osób z odpowiednimi kompetencjami do pracy w przemyśle modowym, negatywnie wpływa na kondycję firm. Zmiana standardów i regulacji z zakresu ekologii będzie w znaczącym stopniu rzutować na wymagania względem kompetencji kolejnych pracowników. Od specjalistów będzie się przede wszystkim wymagać umiejętności pozyskiwania i wykorzystywania materiałów ekologicznych oraz ogólnej wiedzy na temat zrównoważonej mody.
Na zmianę w oczekiwaniach względem przyszłych kandydatów do pracy będzie rzutować też rozwój technologiczny i wdrażane nowych rozwiązań do produkcji. Wśród porządnych kompetencji znajdą się między innymi obsługa narzędzi cyfrowych oraz znajomość nowych technologii komputerowych. Brak odpowiednich kompetencji po stronie pracowników, jak i brak dopasowania się do zmieniających się wymogów po stronie pracodawcy, mogą w znaczący sposób zaważyć na zmniejszeniu się zatrudnienia w sektorze mody w Polsce w 2024 roku.
Zdjęcie główne: Unsplash
Przeczytaj również: Kolejne przejęcie na polskim rynku odzieżowym. Decyzja w rękach UOKiK
