Jesteś młodym przedsiębiorcą, świeżo upieczonym absolwentem, przyszłym pomysłowym przedsiębiorcą. Może masz pomysł na własną działalność w branży kreatywnej. Jedyne czego Ci brak? Funduszy. Jak i gdzie szukać dofinansowania? W odpowiedzi na to pytanie pomaga nam Izabela Anuszewska, mentorka biznesu.
Jak i gdzie szukać dofinansowania?
Rozmowa z Izabelą Anuszewską z DaVinci przekonuje nas, że to prawdziwy temat-rzeka! Wiele czynników odgrywa tu pierwszoplanową rolę – wiek, doświadczenie, pomysł… Każdy przypadek trzeba potraktować bardzo indywidualnie, zaznacza Izabela. Faktycznie, dla nowicjusza skuteczne ubieganie się o dofinansowanie może stać się prawdziwą wyprawą w Himalaje! Dlatego dobrze mieć kogoś za przewodnika, kto wskaże drogę i dobrze doradzi. Iza na co dzień zajmuje się właśnie wspieraniem start- upów, początkujących i dojrzałych przedsiębiorców, organizacji, opracowując dla nich wnioski o dofinansowanie, biznes plany i prowadząc mentoring w zakresie rozwoju biznesów. Poprosiłyśmy ją więc o krótkie Q&A, by móc podzielić się z Wami jak najpraktyczniejszymi wskazówkami!
1. Jestem absolwentem szkoły modowej. Chcę zaistnieć jako projektant i założyć własną markę, ale mam „studenckie” fundusze – gdzie mogę szukać dofinansowania? Jakie kryteria należy spełnić?
Podstawowe kryterium? Bądź rozważną i romantyczną w jednej osobie, radzi Iza. Miej marzenia, ale kieruj się zdroworozsądkowym, racjonalnym myśleniem. Część przychodzących do Izy klientów od razu jest nastawiona na sukces i to dobrze – tymczasem… żeby stać się gwiazdą, trzeba bardzo często najpierw zostać rzemieślnikiem. A to oznacza wcześniejszą pracę w celu zbierania doświadczenia i funduszy. Bo czy od razu projektanci żyją z haute couture?
Miej podstawy, które zapewnią Ci stabilne dochody – mówi Iza. Jedna z jej klientek z branży modowej przez 2 lata prowadziła swoją działalność pod firmą inkubatora (to on wystawiał faktury). W ten sposób wyrobiła sobie markę, znalazła własne miejsce w branży, a przy tym… nie miała kosztów stałych.
A może jesteś absolwentem i masz już jakieś doświadczenie? Odbyłeś staż za granicą, pracowałeś u innego projektanta? Taki background można wykorzystać również w celu pozyskiwania funduszy na dalszy rozwój – czy to krajowych, europejskich, norweskich czy ze środków marszałkowskich, powiatowych lub, już bezpośrednio, od inwestorów. Iza radzi też by nie bać się również rozważać alternatyw na pozyskanie funduszy z Programu Wsparcie na Starcie lub Powiatowego Urzędu Pracy, jeśli tylko jest taka możliwość – jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej możesz otrzymać pod warunkiem, że zarejestrujesz się w urzędzie jako osoba bezrobotna i zobowiążesz się do założenia własnej działalności w terminie wskazanym w umowie.
Nowe słowo-klucz do dofinansowań europejskich? Wzornictwo! Pamiętaj tylko, by dobrze wczytać się w dany konkurs i jego zasady. Przykładowe konkursy znajdziecie tutaj. Możesz też wziąć udział np. w projekcie Przepis na rozwój – kompetencje szyte na miarę (o nim pisaliśmy Wam tutaj). Najświeższych informacji i ofert szukaj też na stronie PARP-u, Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
Obawiasz się, że nie kwalifikujesz się do danego projektu? Pomyśl raz jeszcze! Może mógłbyś być jego podwykonawcą lub wziąć w nim udział razem z innym partnerem biznesowym?
Zastanów się też, czy Twój pomysł ma potencjał innowacyjności i wykorzystuje rozwiązania z zakresu nowych technologii, np.: AI, Internet rzeczy (IoT), big data, cloud computing, wirtualna rzeczywistość (VR), rozszerzona rzeczywistość (AR). Jeśli tak – i jeśli chcesz założyć firmę na terenie województwa z tzw. ściany wschodniej – to możesz liczyć na stosowne dofinansowanie. I nie musisz mieć jeszcze nawet założonego biznesu! Zrobisz to dopiero po złożeniu wniosku. Dzięki takiemu rozwiązaniu nie tracisz żadnych pieniędzy startowych – własną działalność zakładasz dopiero w I-szym etapie, w którym wartość dofinansowania wynosi 50 tysięcy złotych. A w drugim? Już milion zł!
Wiele zależy więc również od lokalizacji Twojego biznesu. A także i od tego, czy tak naprawdę jesteś gotowy na to, by podjąć się własnej działalności. Środków dofinansowania masz do wyboru naprawdę wiele, zauważa Iza: mikropożyczki, dotacje, dofinansowania, granty, konkursy krajowe i unijne… One czekają na Ciebie. Ale czy Ty będziesz wiedział, jak przygotować dobry projekt, jak go wycenić? Jeśli nie, to może potrzebujesz czasu. Nie bój się też poprosić o pomoc eksperta.
I pamiętaj – branża mody jest specyficznym środowiskiem abstrahując od funduszy a koncertując się na specyfice robienia biznesu. Tu trzeba mieć pazur i determinację – przyznaje Iza – szukać kontaktów na bankietach, podczas pokazów, targach, backstage, konferencjach i spotkanich networkingowych, nie wspomnając już o mediach społecznościowych.
2. Nie mam wykształcenia związanego z modą i wzornictwem, jestem jednak samoukiem i czuję, że mam talent. Chcę otworzyć coś swojego, dalej kreatywnie się rozwijać, przebranżowić. Z jakiego programu wsparcia mogę skorzystać?
Zakładasz własną firmę, bo chcesz być niezależny? Doskonale! Ale zastanów się, czy na pewno chcesz, by pasja stała się Twoją pracą? Oczywiście: Wybierz pracę, którą kochasz, i nie przepracujesz ani jednego dnia więcej w Twoim życiu.Słowa Konfucjusza mogą jednak zastanawiać. Bo czy „pasja” faktycznie powinna oznaczać to samo, co „praca”? Pomyśl: co jeśli pomysł na biznes Ci się po prostu nie uda. Jeśli masz 3 stabilne fundamenty, czyli:
- rodzinę
- pracę
- pasję
To – na zasadzie naczyń połączonych – zostanie zachowana równowaga w Twoim życiu. Pamiętaj, że w prowadzeniu własnego biznesu nie zawsze jest kolorowo, nie pozwól zatem, by biznes sprawił, że… stracisz swoją pasję.
3. Jakie fundusze cieszą się największą renomą w branży kreatywnej?
Studiujesz? -> Erasmus!
Robisz coś innowacyjnego? ➡️ Bon na innowacje!
Chcesz uczyć się od doświadczonych przedsiębiorców z innych państw? ➡️ Erasmus dla młodych przedsiębiorców!
Myślisz o eksporcie? ➡️ Go to Brand
Ciekawi Cię temat internacjonalizacji? ➡️ Internacjonalizacja MŚP! (* Celem konkursu Internacjonalizacja MŚP jest sfinansowanie kosztów wprowadzenia na nowe rynki zagraniczne produktów lub usług firm działających na obszarze województw: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, świętokrzyskiego, lubelskiego i podkarpackiego)
Projektancie, chcesz zaprezentować swoje projekty na zagranicznych targach designu/mody? ➡️ Wystawiajmy się! (Jak radzi Iza, pamiętaj, że nie trzeba mieć swego stoiska by poznać kontanhhentów, parentów biznesowych i klientów. Wystarczy, że pojedziesz i zaczniesz działać! Pokazuj swoje portfolio, szukaj kontaktów).
Chcesz założyć start-up w Polsce Wschodniej? ➡️ Platformy startowe!
To te źródła dofinansowania najbardziej poleca Iza. Ale, jak dodaje, coraz śmielej sięgamy też po pieniądze od indywidualnych inwestorów takich aniołów biznesu.
4. Czy uzyskane wsparcie finansowe trzeba kiedyś zwrócić? Czy są to może bezzwrotne dotacje?
Wszystkie dotacje są bezzwrotne z założenia. Haczyk jest jeden – swoją firmę musisz utrzymać przez okres trwałości np.: 1, 2, 3 lata w zależności od źródła finansowania. Czasem potrzebujesz poręczyciela albo żyranta lub innych zabezpieczeń. W przypadku mikropożyczek oprocentowanie jest praktycznie zerowe – przyznanie dofinansowania zależy jednak od tego, czy Twój biznes dobrze rokuje. Spłatę mikropożyczki możesz rozłożyć na około 7 lat, możesz też ją spłacić szybciej.
Niektóre z przyznawanych grantów pokryją koszty w 85-100% . Jednak często wysokość funduszy zależy od tego, w jakim regionie Polski działasz. Dodatkowo, Regionalne Programy Operacyjne mają inny sposób liczenia, z którym warto się zapoznać przed złożeniem wniosku – czasem pokryją koszty projektu w 10, 30, a czasem w 50%.
5. Na jakich stronach, portalach można szukać informacji o możliwości dofinansowania dalszego samorozwoju w branży kreatywnej?
Przykłady:
- parp.gov.pl
- granty.pl
- funduszeeuropejskie.gov.pl
- kreatywna-europa.eu
- Instytut Adama Mickiewicza
- Ministerstwa Kultury
- Urzędy Marszałkowskie
6. A czy uczniowie szkół średnich też mogą liczyć na wsparcie, jeśli mają talent i chcą się kreatywnie rozwijać?
Już na etapie wybierania szkoły ponadpodstawowej powinno się mieć już przynajmniej zarys celu, do którego będzie się dążyć w przyszłości – w jakiej branży będziesz pracować? Co będziesz robić? Zapoznaj się z ofertą szkoły, szukaj tych, które organizują ciekawe wyjazdy, realizują różne projekty. I bierz udział w olimpiadach, konkursach, wolontariatach – to zaprocentuje w przyszłości. Co do Uniwersytetów i Akademii Sztuki, to one również starają się jak najczęściej brać udział projektach. A jeżeli Twoja uczelnia otrzymuje już grant lub dofinansowanie, koniecznie się tym zainteresuj – warto!