Żyjemy w szybkim tempie i nie chcemy zwalniać. Jesteśmy ambitni i pragniemy osiągnąć coraz więcej i w jak najkrótszym czasie. Tak naprawdę każda praca, nawet ta, którą uwielbiamy, może doprowadzić do opłakanych skutków. Czym jest wypalenie zawodowe, jak je rozpoznać i z nim walczyć?
Society for Human Resource Managment (SHRM) przeprowadziło badania, z których wynika, że wypalenie jest głównym powodem, dla którego ludzie rzucają swoją pracę. Nieprawdą jest, że wypalenie dotyka osób, które nie lubią swojej firmy i nie czerpią przyjemności z wykonywanych obowiązków. Wręcz przeciwnie, pracownicy, którzy uważają swoją pracę za pasję, zależy im na wynikach i często zabierają do domu powierzone zadania, często przedkładają pracę nad swoje zdrowie. Bardzo ważne jest więc, aby umieć powiedzieć „stop” i rozpoznać symptomy choroby. Oto kilka objawów wypalenia oraz rady, jak mu przeciwdziałać.
Problemy zdrowotne
Wypalenie zawodowe może odbić się na Twoim zdrowiu, zarówno fizycznym jak i psychicznym. Ból pleców, częste popadanie w przeziębienia, otyłość, stany depresyjne to pierwsze sygnały, które powinny cię zaniepokoić.
Trudności poznawcze
Badania pokazują, że stres pobudza tę część mózgu, która odpowiada za funkcje wykonawcze. Wpływa ona między innymi na pamięć, zdolności decyzyjne, kontrolę emocji czy skupienie. Kiedy zauważysz więc, że zaczynasz popełniać te same błędy lub robić je w miejscach, w których normalnie byś ich nie popełnił; cieżko ci się skupić na zadaniu lub nie potrafisz utrzymać emocji na wodzy i tracisz kontrolę nad sobą – jest duże prawdopodobieństwo, że się wypalasz.
Pogorszenie relacji z bliskimi
Ciężko wrócić z pracy i odciąć się od stresu związanego z nią. Jeśli twoja kariera przysparza ci go zbyt dużo, trudno przestać się nią przejmować w momencie wyjścia z biura. Czy zauważyłeś, aby twoje relacje z bliskimi nieco się ochłodziły, jesteś opryskliwy, przyjaciele zwracają ci uwagę, że zachowujesz się inaczej? Osoby, które cierpią na wypalenie zawodowe łatwiej popadają w pyskówki i czasem nieświadomie prowokują kłótnię. Jeśli zauważyłeś któreś z tych zachowań u siebie, zastanów się, czy praca może być tego powodem.
Przeczytaj również: KARIERA: Jak sprostać noworocznym wyzwaniom dla dobra naszej kariery
Zabieranie pracy do domu
Jasne, każdy na początku chce zabłysnąć przed szefem, zgadza się zostać w biurze po godzinach czy zabrać swoją pracę do domu i dokończyć zadanie. Jeśli jednak to nie są wyjątki, a codzienna sytuacja, powinieneś jak najszybciej z tym skończyć. Od takiego zachowania do wypalenia zawodowego prosta droga, a to dlatego, że pracy nigdy nie ubywa. Zrobisz swoje w domu, ale na następny dzień na twoim biurku pojawi się kolejny niecierpiący zwłoki projekt, który ponownie będziesz musiał zabrać ze sobą po godzinach pracy.
Permanentne zmęczenie
Wypalenie często objawia się wyczerpaniem spowodowanym stresem, który odbija się na twoim ciele i psychice. Charakterystycznymi cechami zmęczenia są między innymi: budzenie się bez energii, spożywanie bardzo dużych ilości kofeiny czy zasypianie przy biurku.
Ciemne strony życia
Jeśli dotychczas byłeś osobą pogodną i zawsze starałeś się dostrzegać pozytywne aspekty zarówno pracy jak i życia, a obecnie łapiesz się na tym, że skupiasz się na negatywnych stronach danej sytuacji, oceniasz innych, jesteś wobec nich cyniczny, może być to oznaką tego, że jesteś wypalony.
Niedostateczna satysfakcja
Wypalenie bardzo często objawia się niedostatecznym poczuciem satysfakcji. Finalizacja projektów, które normalnie szalenie by cię ucieszyły, teraz ledwo wzbudzają w tobie satysfakcję. Nieważne co będziesz robił: jeśli nie zaczniesz przeciwdziałać – ten stan może cię nie opuścić.
Brak motywacji
Podczas wypalenia możesz poczuć, że twoja motywacja nie jest już taka sama jak kiedyś. Wiadomo, że na początku pracy chcesz robić wszystko jak najlepiej, tylko czekasz na nowe zadania i kiedy „miesiąc miodowy” minie, twoja motywacja może trochę spaść. Jeśli jednak przy każdym, nawet niewielkim zadaniu ci jej brak, to jest już oznaką wypalenia.
Przeciwdziałanie
Jeśli rozpoznałeś u siebie kilka z wymienionych cech, jest bardzo prawdopodobne, że wypalasz się zawodowo. Można jednak zacząć temu przeciwdziałać, wprowadzając kilka rad w życie. Po pierwsze należy zdystansować się do swojej pracy, a także oddzielić czas zawodowy od prywatnego. Wychodząc z firmy wyłącz telefon służbowy i przestań odbierać telefony czy odpowiadać na mejle. Osoby po drugiej stronie zrozumieją, że skończył się twój dzień pracy, nie powinieneś się więc za to obwiniać. Być może rada ta jest oczywista, ale jak wskazuje SHRM dotyczy wielu pracowników dotkniętych wypaleniem.
Poza tym zadbaj o siebie, swoje ciało, samopoczucie i reaguj na wszelkie niepokojące symptomy. Wiadomo, że ból głowy może być oznaką zbyt małej ilości wypitej wody, a niewyspanie spowodowane późną godziną położenia się do łóżka, ale jeśli problemy często się pojawiają i w dużej mierze mogą łączyć się ze stresem, musisz zacząć przeciwdziałać.
Kolejną ważną sprawą jest wydzielenie czasu na odpoczynek. Bardzo ważne jest to, by codziennie oddać się jakieś czynności, która cię relaksuje. Nie musi to trwać długo. Pół godziny czytania, dwadzieścia minut jogi – regularne stosowanie tej zasady pomoże ci zmniejszyć stres i oddalić od wypalenia. Ważne jest też, abyś znalazł choć kilka minut w ciągu dnia pracy na chwilę wytchnienia. Odejdź od biurka, otwórz okno, odpręż się przez pięć minut. Nawet takie krótkie pauzy mogą pozytywnie wpłynąć na twoją produktywność.
Przeczytaj również: Zbyt wysokie kwalifikacje pracownika – czy to już problem?
Co jeszcze możesz zrobić?
Nie posiłkuj się tabletkami nasennymi. Te substancje zaburzają twoje naturalne procesy i choć doraźnie wydaje ci się, że pomagają – tak naprawdę mogą wyrządzić dużą szkodę. Otaczaj się ludźmi, których kochasz, którzy mają na ciebie pozytywny wpływ i takimi, przy których czujesz się zrelaksowany. Pora odłożyć toksyczne znajomości na bok, które nie mają dla ciebie znaczenia lub wręcz cię denerwują. Dzień jest zbyt krótki, by marnować czas na takie osoby.
Wypalenie zawodowe jest chorobą XXI wieku. Dla dobra twojego zdrowia, ale także kariery warto w odpowiednim momencie je rozpoznać i przeciwdziałać.
