Wolne od pracy – ile dni urlopu wypoczynkowego dostaną pracownicy w 2025 roku?

Urlop wypoczynkowy, czyli upragnione wolne od pracy i wszelkich zawodowych obowiązków, to nie tylko przywilej pracownika, ale przede wszystkim obowiązek pracodawcy. W Polsce liczba dni jest z góry ustalona przez Kodeks Pracy i zależy głównie od stażu pracy. Warto jednak wiedzieć, że są możliwości elastycznego podejścia do planowania wolnego czasu. Tym razem sprawdzimy, jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego w 2025 roku, podpowiemy, jak go wydłużyć i omówimy szczególne przypadki, takie jak urlop na żądanie.

Ile dni urlopu przysługuje pracownikom na cały rok?

Urlop wypoczynkowy to dni wolne od pracy, które są płatne, jak w normalnym wymiarze godzin, przydzielane co roku z odnawialną pulą na początku stycznia. Liczba dni urlopowych w Polsce zależy od liczby przepracowanych lat. Zgodnie z tą zasadą, Kodeks Pracy daje prawo do:

• 20 dni urlopu rocznie, gdy staż pracy jest krótszy niż 10 lat;
• 26 dni urlopu rocznie po 10 latach pracy.

Warto wiedzieć, że na staż pracy zaliczają się stanowiska w różnych firmach, a nie u jednego pracodawcy. Dodatkowym udogodnieniem jest możliwość doliczenia edukacji w ramach stażu pracy. Przykład? Ukończenie szkoły wyższej daje aż 8 lat, co oznacza, że osoby z dyplomem licencjata lub magistra mogą szybciej osiągnąć wyższy wymiar urlopu.

Dodatkowe wolne przysługuje również pracownikowi w każde święto. Sprawdź, co robić, gdy pracodawca naciska na pracę w święta. 

Ile urlopu przysługuje za 1 miesiąc pracy?

Są pewne wyjątki od reguły. Jeśli pracownik podejmuje nową pracę w innej firmie, prawo do urlopu nabywa stopniowo. Nazywa się to wtedy urlopem cząstkowym. Naliczają się za każdy przepracowany miesiąc i wygląda to następująco:

• Przy prawie do 20 dni rocznie pracownik zyskuje 1,67 dnia urlopu za każdy miesiąc pracy.
• Przy 26 dniach rocznie pracownik otrzymuje 2,17 dnia za każdy przepracowany miesiąc.

Ważną informacją, zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy, jest to, że pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu w roku, w którym pracownik nabył do niego prawo. Wyjaśnimy na przykładzie: jeżeli pracownik rozpoczął pracę w marcu 2024 roku, ma prawo wykorzystać urlop w tym samym roku. Może też oczywiście zachować wolne dni i przenieść je na kolejny rok.

Co zrobić z niewykorzystanym urlopem z 2024 roku? 

Dni urlopu wypoczynkowego to przywilej, ale pracownik też ma w związku z nim pewne zobowiązania. Powinien wykorzystać go w roku, na jaki przypada. Sytuacje jednak są różne i zdarza się, że nie zdąży go wykorzystać. W takim wypadku Kodeks Pracy przewiduje możliwość przeniesienia urlopu na kolejny rok. 

Zatem niewykorzystane dni z 2024 roku przypadną na kolejny, 2025 rok, jednak powinny zostać wykorzystane najpóźniej do 30 września 2025 roku.

Bardzo ważne: w momencie rozwiązania umowy o pracę nie ma możliwości przeniesienia dni urlopowych z jednej firmy do drugiej. Pracownik musi wykorzystać swoje dni urlopowe, a jeśli nie ma takiej opcji, pracodawca musi wypłacić pracownikowi ekwiwalent pieniężny.

Co ze zwolnieniem lekarskim? Mamy nowe informacje: Praca na L4 będzie możliwa?

Urlop na żądanie i inne dni wolne w 2025 roku 

Oprócz tradycyjnego urlopu wypoczynkowego istnieją jeszcze inne rodzaje dni wolnych od pracy, które przewidziane są na wyjątkowe, często niezależne od pracownika okoliczności. To m.in. urlop na żądanie.

W ciągu roku pracownik może skorzystać z 4 dni urlopu na żądanie. Trzeba jednak pamiętać, że wliczają się one w ogólną pulę urlopu. Co to oznacza? Biorąc jeden dzień urlopu na żądanie, pracownikowi ubywa jeden dzień urlopu wypoczynkowego. 

Urlop na żądanie różni się od wypoczynkowego nagłym charakterem, tzn. nie jest planowany, ale wymaga zgłoszenia u pracodawcy, a ten nie ma prawa go odmówić. Wyjątkiem są sytuacje, w których nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia w funkcjonowaniu firmy.

Można także skorzystać z 2 dni urlopu okolicznościowego, np. na ślub, a także z 1 dnia na pogrzeb bliskiego członka rodziny. Te wolne dni akurat nie wliczają się do puli urlopu wypoczynkowego 

Ponadto, w ciągu roku pracownicy mają do dyspozycji dni wolne od pracy, takie jak święta państwowe, kościelne bądź dni wolne ustalone przez dane przedsiębiorstwo. Np. pracownicy sklepów pracujący w weekendy mają wolne w dni powszednie. 

Czy można wydłużyć urlop? W jaki sposób?

Owszem, da się wydłużyć wolne bez uszczuplania puli dni urlopu wypoczynkowego. Najprostszym sposobem jest łączenie urlopu z dniami ustawowo wolnymi od pracy. Przykładem są popularne majówki. Wystarczy wziąć wolne między 1 maja a 3 maja, by zyskać dodatkowy czas na relaks.

Pracownik może też zgłosić prośbę o urlop bezpłatny, gdy wykorzystał już ten płatny.

Natomiast ci, którzy mają zaległy urlop z poprzedniego roku, mogą połączyć go z dniami urlopowymi bieżącego roku, tworząc dłuższą przerwę od pracy.

W niektórych przedsiębiorstwach istnieją dodatkowe benefity w postaci wolnych dni. Często jest to np. pierwszy piątek na początku kwartału itp.

O tym, jak przedłużyć urlop w 2025 roku pisaliśmy tutaj: Dni wolne od pracy

Zdjęcie główne: Spotlight/Launchmetrics, street fashion