Wszyscy chyba znamy to uczucie. Terminy gonią, klienci nie przestają dzwonić, a szef zniecierpliwiony czeka, aż oddamy gotowy projekt. Prokrastynacja jest problemem wielu osób i zwykle jest bardzo uciążliwa, gdyż ma negatywne skutki na wszystkie sfery życia, nie tylko na to zawodowe. Jak poradzić sobie z odkładaniem wszystkiego na ostatnią chwilę?
Zastanówmy się, czym jest prokrastynacja. Gdy już dojdziemy do definicji, będziemy mogli zmierzyć się z pytaniem: czy mam problem z odkładaniem wszystkiego na ostatnią chwilę? Coach Joanna Sobieska tłumaczy: na początku warto zaznaczyć, że prokrastynacja to nie to samo, co zwykłe lenistwo. To drugie sprawia nam głównie przyjemność i nie odczuwamy w związku z nim wyrzutów sumienia. Z kolei, notorycznie odkładając sprawy na ostatnią chwilę, męczymy się myślami o tym, że mamy coś do zrobienia i łączy się to raczej z odczuwaniem wyłącznie nieprzyjemnych emocji. Bijemy się z myślami – nasz racjonalizm podpowiada nam, że im szybciej uporamy się z narastającymi obowiązkami, tym lepiej. Z kolei nasza mniej racjonalna strona umysłu namawia nas do zapominania, unikania obowiązków, które nagromadziły się w ostatnim czasie. Możemy więc odczuwać wewnętrzny konflikt.
Coach Joanna Sobieska wyjaśnia: Prokrastynacja jest zaburzeniem, które w niektórych przypadkach może wymagać psychoterapii. Zanim się na nią zdecydujemy, możemy spróbować kilku sposobów na samodzielne poradzenie sobie z tym problemem.
Jak więc poradzi sobie z odkładaniem wszystkiego na ostatnia chwilę?
Zbadaj swoje myśli
Spróbuj zrozumieć dlaczego nie działasz – tłumaczy psycholog Sylwia Sitkowska. Gdy poczujesz, ze mach ochotę coś odłożyć, zapytaj siebie „jaka myśl przed chwila przebiegła mi przez głowę”. To właśnie te myśli są odpowiedzialne za brak działania. Mogą to być myśli w stylu „ i tak nic z tego nie będzie”, „nie uda mi się” , „to głupie”. Gdy już złapiemy myśl, która nas blokuje zatrzymajmy się nad nią i poszukajmy faktów potwierdzających i przeczących jej słuszności. Poszukajmy tez dowodów, na wcześniejszy nas sukces w podobnej sytuacji. Często okazuje się, ze tzw. „myśli automatyczne” sprowadzają nas na manowce i maja niewiele wspólnego z rzeczywistością – tłumaczy Sylwia Sitkowska.
Podziel pracę na mniejsze części
Podziel pracę na kawałki. Gdy masz do zrobienia jedna duża rzecz, jest to bardziej zachęcające, gdy tych rzeczy jest kilka, ale są mniejsze – mówi psycholog Sylwia Sitkowska. Wymagające i duże cele rozbij więc na mniejsze zadania. Podzielenie dużego celu na mniejsze punkty zdecydowanie ułatwi jego realizację. Rozplanuj go na tyle zadań, ile chcesz.
Jeśli dane zadanie, z którym musimy się zmierzyć jest duże, warto podzielić je na mniejsze części – tłumaczy coach Joanna Sobieska. W tej sposób łatwiej będzie nam zacząć. Jeśli więc dla przykładu, mamy do napisania bardzo długi dokument, załóżmy sobie, że codziennie będziemy przygotowywać na jego potrzeby parę zdań lub kilka nowych stron. W ten sposób, przez następne kilka dni będzie nam łatwiej ukończyć zadanie.
Nagradzaj się za wykonanie zadań
Za każde zrealizowane zadanie zafunduj sobie mala nagrodę, która zmotywuje cię do dalszego działania. W radzeniu sobie z brakiem motywacji do wykonania zadań w pracy przydatne mogą okazać się małe nagrody za ich realizację – tłumaczy Joanna Sobieska. Może to być przerwa na spacer, pomiędzy kolejnymi zadaniami, kawa czy drobna przekąska – dodaje. Psycholog Sylwia Sitkowska dodaje: Zapisz zadania na kartce i wykreślaj te, ktore zrobiles. Zadbaj o satysfakcję i nagrodę a motywacja wzrośnie. Każda wykreślona z listy rzecz, to taka mała nagroda.
Pamiętaj o planowaniu
Zaplanuj. Zrób kalendarz wsteczny, zaznacz datę deadline i od tej daty cofając się w czasie i zapisz działania, które muszą się wydarzyć abyś zmieścił się w terminie. Każde z tych działań zapisz w kalendarzu pod konkretna data – mówi Sylwia Sitkowska. Organizacja czasu odgrywa istotną rolę w realizacji wyznaczonych działań, nawet tych najmniejszych. Zacznij od kupienia dobrego kalendarza i usiąść do planowania.
Bardzo pomocne jest odpowiednie organizowanie swojej pracy i ustalenie priorytetów – dodaje Joanna Sobieska. Warto w tym celu wykonać listę wszystkich obowiązków do zrobienia i zacząć od próby wykonania tych, które wydają nam się najnudniejsze bądź najcięższe. Po ich wykonaniu pozostałe obowiązki nie będą się już wydawać tak „straszne”.
Bądź dla siebie wyrozumiały
Trzeba pamiętać, że nie zawsze uda nam się zrealizować założony plan i wykonać wszystkie zadania z listy – mówi coach Joanna Sobieska. Bardzo ważne jest, aby nie karać się za to. Nie pomoże to nam w rozwiązaniu problemu, a tylko niepotrzebnie nas dobije. Lepiej powiedzieć sobie „trudno, dzisiaj się nie udało. Spróbuję jutro jeszcze raz.
