Branża modowa w Polsce prężnie się rozwija. Siła nabywcy rośnie, jego wybór zakupowy również, a co za tym idzie – przybywa projektantów. Artyści mają pomysł, chcą zacząć go rozwijać, ale bardzo często zdarza się, że kwestie prawne schodzą na plan boczny lub nawet są lekceważone. Musimy zarejestrować swoją działalność, ale czy wiemy jaką? Kontrakty: jak je czytać? Wypożyczamy kolekcje, wysyłamy sample, ale czy potrzebujemy do tego podpisanej umowy? Na te pytania znajdziecie odpowiedzi na zbliżającym się wydarzeniu prawno-modowym “ELSA” w Poznaniu. Szczegóły zdradza nam w rozmowie Kinga Mierzyńska – koordynatorka public relations projektu.
Skąd pomysł na takie przedsięwzięcie?
Pomysł na projekt powstał już w ubiegłym roku akademickim. Grupa Lokalna ELSA Poznań, której prezesem był wtedy Paweł Podjacki, podjęła się organizacji niezwykle wymagającego projektu, będąc tym samym prekursorem tego typu przedsięwziąć modowych. Zeszłoroczna Szkoła Prawa odbyła się pod hasłem prawa własności intelektualnej oraz jednolitego patentu europejskiego.
Projekt okazał się ogromnym sukcesem, dlatego też Zarząd ELSA Poznań kadencji 2014/15 zdecydował się kontynuować to flagowe przedsięwzięcie, pozostając w tematyce prawa własności intelektualnej, aczkolwiek tym razem w kontekście mody i nowych mediów. Jako koordynatorka public relations projektu jestem przekonana, że tego lata Poznań stanie się stolicą świata mody i źródłem niesamowitych inspiracji.
Jaki cel obrała sobie organizacja?
Głównym celem Szkoły Prawa jest kształtowanie wśród młodych ludzi światopoglądów otwartych na współpracę międzynarodową. Dlatego też Grupa Lokalna ELSA Poznań zdecydowała się przemówić do studentów oraz adeptów prawa z całej Europy językiem mody, który jest niezwykle dynamiczny i zróżnicowany.
Podczas tygodniowego trwania projektu uczestnicy wysłuchają wykładów na określony temat, a następnie wezmą udział w warsztatach i panelach dyskusyjnych, które pozwolą im w pełni przestudiować wybrane przez organizatorów zagadnienia wedle słów Coco Chanel: Moda nie istnieje wyłącznie w ubiorach. Moda jest na niebie, na ulicy; moda to idee, sposób życia, wszystko to, co się dzieje. Dlatego w programie przewidziano prelekcję dotyczącą między innymi aspektów prawa mody w internecie, nowych technologii, ochrony wizerunku, prawa autorskiego, zarządzania w sektorach mody, prawa konkurencji, kryptoreklamy czy rejestracji znaków towarowych.
Należy także wspomnieć, iż Szkoła Prawa to przede wszystkim wykłady i warsztaty, aczkolwiek równie istotny jest aspekt kulturowy, dzięki któremu uczestnicy dzielą się doświadczeniami, poznają historię miasta oraz tradycje danej społeczności. W programie projektu znajduje się bogaty program zwiedzania miasta oraz program socjalny uwzględniający wszelkie atrakcje takie jak Muzeum Rogalowe.
Jakie sukcesy ma na swoim koncie Państwa grupa?
Grupa Lokalna ELSA Poznań, działająca przy Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, powstała jako czwarta z kolei Grupa Lokalna w Polsce. W tym roku obchodziliśmy dwudziestopięciolecie istnienia. Podczas tych wszystkich lat działalności udało nam się osiągnąć wiele sukcesów, które wzmocniły naszą pozycję i stały się motywacją do dalszej pracy. Nasze największe sukcesy to między innymi.: organizacja XL International Council Meeting (zjazdu przedstawicieli ELSA z ponad czterdziestu krajów Europy), organizacja Międzynarodowej Konferencji Prawa Energetycznego, organizacja Law School 2014 Intellectual Property Law – European Unitary Patent oraz organizacja II edycji Ogólnopolskiego Konkursu Prawa Energetycznego „Prawo z Energią” (projekt ten był nominowany w konkursie na Studencki Projekt Roku 2015 PZU).
Jak został dobrany zespół do warsztatów?
Prawo mody to połączenie wielu dziedzin prawa: autorskiego, cywilnego, własności intelektualnej i przemysłowej, dlatego też projektując harmonogram warsztatów i paneli dyskusyjnych zależało nam na nawiązaniu współpracy z ekspertami z zakresu prawa mody oraz dziedzin pokrewnych, którzy są wybitnymi specjalistami w swojej profesji. Grono prowadzących to zawodowi prawnicy i pracownicy naukowi zarówno z Polski jak i z Europy. Uczestnicy poznańskiej Szkoły Prawa będą mieli możliwość partycypować w zajęciach prowadzonych między innymi przez Holgera Alta, specjalizującego się w prawie własności intelektualnej, w szczególności w sprawach dotyczących sporów transgranicznych. Uczniowie będą mogli także wziąć udział w zajęciach Agnieszki Witońskiej-Pakulskiej prowadzącej blog “Fashion Law Catwalk”, której domeną jest prawo autorskie, czy Marcina Fijałkowskiego, który jest partnerem w Kancelarii Baker & McKenzie i specjalistą z zakresu znaków towarowych, wzorów, patentów i domen.
W ramach Szkoły Prawa odbędzie się konferencja otwierająca, której celem jest zaprezentowanie ogólnych informacji wprowadzających do tematyki prawa mody i nowych mediów. Konferencja jest otwarta dla wszystkich zainteresowanych. Podczas wydarzenia swoje wystąpienia wygłoszą: Daria Katarzyna Gęsicka, która przedstawi prezentację dotyczącą wykorzystywania utworów za pośrednictwem mediów elektronicznych, Anna Zielkiewicz, która wygłosi prelekcję dotyczącą sposobów połączenia prawa i mody z perspektywy biznesowej, a także Igor Nestoruk, członek Rady Naukowej projektu, który opowie o parodiowaniu znaków towarowych w branży modowej.
Gdyby miała Pani wymienić pięć przykazań prawa w modzie, jakie zasady by to były?
Moim zdaniem pięć najważniejszych przykazań prawa w modzie to:
- Zgodnie z ustawą ochrona prawna przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.
- Podstawą prawa mody jest prawo autorskie i prawo własności przemysłowej.
- Prawo mody umożliwia podwyższenie świadomości prawnej projektantów oraz osób i podmiotów związanych z branżą modową poprzez zastosowanie wielu instrumentów prawnych, które chronią ich działania m.in. przed nielegalnym powielaniem.
- Istnieje różnica między utworem inspirowanym a opracowaniem cudzego utworu.
- Moda ma charakter globalny zatem prawnicy zajmujący się prawem mody powinni posiadać wiedzę na temat krajowych i międzynarodowych regulacji prawnych.
Jakie błędy najczęściej popełniają młodzi projektanci?
Młodzi projektanci, rozpoczynający działalność w sektorze modowym, poza spełnieniem wszelkich wymagań formalnych zdecydowanie muszą posiadać naprawdę dobry pomysł na biznes, który odpowiednio koordynowany może okazać się sukcesem. Branża modowa jest niezwykle wymagająca, dlatego też mieszanka talentu, umiejętności i pasji może być niewystarczająca. Osoba poważnie myśląca o rozpoczęciu działalności jako projektant powinna znać podstawy prawa autorskiego, marketingu i public relations. Istotne są tu przede wszystkim aspekty tworzenia umów z modelami i fotografami, ochrony wizerunku, obsługi prawnej pokazów mody czy kreowanie koncepcji marki. Świetnym przykładem dobrze opracowanej koncepcji marki modowej jest marka #TheKrag, którą charakteryzuje dopracowany design, spójna komunikacja z odbiorcami oraz profesjonalne kreowanie wizerunku.
Młodzi twórcy często zapominają, że nawet najlepszy pomysł czy projekt wymaga uregulowania kwestii prawnych i przemyślanego kreowania wizerunku marki. Wystosuję tu apel do wszystkich młodych projektantów: pamiętajcie, że wasz pomysł na biznes nie jest chroniony prawnie, aczkolwiek wszelkie projekty, kroje ubrań czy logo firmy już tę ochronę posiadają. Jeśli nie czujecie się pewnie w kwestiach prawnych dotyczących ochrony projektów przed nielegalnym powielaniem możecie skorzystać z pomocy takich podmiotów jak na przykład Lawmore, które specjalizuje się w doradztwie prawnym dla branży kreatywnej.
Czy planujecie Państwo kontynuować ten program w przyszłości?
Zdecydowanie planujemy kontynuować ten projekt w przyszłości, pozostając w tematyce prawa własności intelektualnej i tym samym tworząc markę poznańskiej Letniej Szkoły Prawa organizowanej przez ELSA Poznań. Zależy nam na stworzeniu konotacji z konkretną tematyką, aby wyróżniać się na tle innych szkół koordynowanych przez Grupy Lokalne Europejskiego Stowarzyszenia Studentów Prawa ELSA Poland.
Rozmawiała: Urszula Wiszowata
