Yayoi Kusama od 40 lat jest mieszkanką szpitala psychiatrycznego. Jest również najpopularniejszą japońską artystką, którą wszyscy fani sztuki kojarzą z jej maniakalnego wręcz zamiłowania do kropek. Legenda głosi, że kropki po raz pierwszy w jej twórczości pojawiły się, gdy Kusama obserwowała ze swojego okna spacerujących nowojorczyków, którzy z góry wydawali się jedynie małymi, poruszającymi się punktami. Ten niepozorny obraz tak głęboko utknął Japonce w pamięci, że nawet po zamknięciu oczu nie potrafiła o nim zapomnieć. W ramach terapii postanowiła więc przelać tę wizję na płótno. I tak narodziła się Królowa Kropek.
W latach sześćdziesiątych artystka należała już do grona awangardowych twórców, ale wówczas dała się też poznać jako aktywistka polityczna. Szerszemu gronu odbiorców znana jest z performance’u z 1968 roku, kiedy to udzieliła ślubu jednopłciowej parze ubranej w projekty specjalnie wykonane przez Kusamę na tę okoliczność. Malarka napisała również list do prezydenta Richarda Nixona, w którym w zamian za przerwanie wojny w Wietnamie zaoferowała mu seks. Znane są też happeningi, w których udział brali nadzy ludzie pomalowani jedynie (jak nietrudno się domyśleć) w kolorowe kropki. W 1965 roku artystka stworzyła jedną z najpopularniejszych prac, a mianowicie
Infinity Mirror Room – Filled with the Brilliance of Life, czyli pokój wypełniony lustrami, w których odbijały się skrzące światła i refleksy.
W 1977 roku artystka postanowiła zgłosić się do szpitala psychiatrycznego w Tokio, gdzie zaczęto leczyć u niej między innymi nerwicę natręctw. Kusama po zamieszkaniu w tak nietypowym miejscu nie porzuciła jednak swojej pracy. Wręcz przeciwnie – od lat intensywnie tworzy w studiu, które znajduje się nieopodal jej miejsca zamieszkania. Malarka nie skupiła się jedynie na tworzeniu obrazów pokrytych kropkami, ale znalazła też czas na pisanie: wydała tomik poezji, siedem opowiadań oraz autobiografię.
Prestiż japońskiej artystki podkreśliło Biennale w Wenecji, ponieważ w 1993 roku Kusama była pierwszą kobietą, która reprezentowała Kraj Kwitnącej Wiśni. Poza tym Yayoi już wielokrotnie była doceniana przez projektantów mody, a z Markiem Jacobsem stworzyła kolekcję dla domu mody Louis Vitton. Wiele osób pamięta też jej współpracę z marką kosmetyczną Lancome, dla której artystka zaprojektowała sześć błyszczyków.
Do 11 września wszyscy fani twórczości i osoby tej nietuzinkowej artystki mają okazję wziąć udział w retrospektywnej wystawie pod tytułem Yayoi Kusama. In Infinity, na której znajdują się zarówno obrazy, rzeźby, jak i instalacje oraz materiały opowiadające o performance’ach artystki. Miłośnicy mody także znajdą coś dla siebie – na wystawie znajdują się bowiem projekty artystki. Wystawa odbywa się w Sztokholmie, w Moderna Museet.
Autor: Tatiana Zawrzykraj